poniedziałek, 20 grudnia 2010

niedziela, 19 grudnia 2010

Shakin' Stevens - Merry Christmas Everyone

jingle bells

public relations

Opracowano ponad 2000 definicji Public relations[1]. Podstawowy schemat zawiera po pierwsze, Organizację, realizującą misję o charakterze publicznym; po drugie,Otoczenie tej organizacji (np. klienci, mieszkańcy, członkowie władz lokalnych); po trzecie, Relacje pomiędzy nimi, określone wzajemnymi potrzebami.
Definicja PR różnicuje rozłożenie akcentów np. w kwestii celu uprawiania tej dyscypliny. Autorzy niektórych z definicji jako cel postrzegają uzyskanie poparcia dla działalności organizacji, oceniając efekt działań PR głównie z jej punktu widzenia. Autorzy amerykańskiego podręcznika S.M. Cutlip, A.H. Center i G.M. Broom (1985) definiują PR jako "funkcję zarządzania, która ustanawia i utrzymuje wzajemnie korzystne stosunki pomiędzy organizacją i różnymi grupami jej otoczenia, od których zależy jej sukces lub niepowodzenie". "Ojcec PR" E. Bernays definiował je w sposób następujący: "Public relations jest próbą skonstruowania publicznego wsparcia dla działania, przypadku, ruchu lub instytucji, poprzez informację, perswazję i dostosowania się".

Piotr Rubik Biały śnieg i Ty

Mariah Carrey All I Want For Christmas

piątek, 17 grudnia 2010

we wish a Merry Christmas

We wish you a Merry Christmas; We wish you a Merry Christmas; We wish you a Merry Christmas and a Happy New Year. Good tidings we bring to you and your kin; Good tidings for Christmas and a Happy New Year. Oh, bring us a figgy pudding; Oh, bring us a figgy pudding; Oh, bring us a figgy pudding; and bring it right here. We won't go until we get some we won't go until we get some we won't go until we get some so bring it right here. Good tidings we bring to you and your kin; Good tidings for Christmas and a Happy New Year. We wish you a Merry Christmas; We wish you a Merry Christmas; We wish you a Merry Christmas and a Happy New Year.

świąteczny misz masz czyli swiąteczne zwyczaje z czteren świata

16 grudnia w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Dąbrowie Górniczej, odbyło się spotkanie poświęcone, świątecznym zwyczajom, na czterech kontynentach.
Przy wigilijnym stole zasiedli goście z Indii, Włoch, Wielkiej Brytanii, Niemiec, Hiszpanii i Beninu.
Podczas spotkania, którego gospodarzem była dziennikarka Radia Katowice - Agnieszka Strzemińska, zaproszeni goście opowiadali o zwyczajach związanych z Bożym Narodzeniem w swoich krajach.
Zgromadzona na sali publiczność mogla dowiedzieć się m.in, że w Niemczech i krajach niemieckojęzycznych Wigilia jest bardzo skromna, najważniejszy jest adwent czyli czas przed świąteczny, później Pierwszy Dzień Świat. Kolejna ciekawostką od naszego zachodniego sąsiada jest fakt, ukrywania pod talerzami podczas wigilijnej kolacji drobnych sum pieniędzy.
Włosi wielka wagę przywiązują do wigilijnej wieczerzy i prezentów, które podarowują sobie aż dwukrotnie, w wigilijny wieczór przynosi je mikołaj lub gwiazdor, kolejny prezenty przynosi... Czarownica w Święto Trzech Króli. Gość reprezentujący Indie opowiadał natomiast iż u nich nie ma zwyczaju ubierania choinki, za to natomiast ubiera się drzewko przed domem, 24 grudnia jest pasterka, odprawiana tradycyjnie o północny, najwieksze święto jest 25 grudnia kiedy to odwiedza się rodzinę i znajomych.
Najbardziej egzotycznym momentem imprezy był moment prezentacji świątecznych obyczajów z Republiki Beninu, gdzie ze względu na klimat - całe święta odbywają się na dworze, podobnie jak w Indiach najważniejsze święto jest 25 grudnia. Przez cały świąteczny okres  w Beninie domy odwiedzają kolędnicy głównie dzieci zwyczaj ten jest bardzo popularny, u nas trochę już podupadający a szkoda bo bardzo piękny.
W Polsce chodzimy na Pasterkę odprawianą o północy, a w Hiszpanii chodzi się na "Mszę Kogucią" 24 grudnia również odprawianą o północy, zwyczaj ten pochodzi ten pochodzi z Katalonii (południowo-wschodnia Hiszpania). W drugiej części która rozpoczęła się od występu zespołu muzyki dawnej z Młodzieżowego Ośrodka Pracy Twórczej - zaprezentowali utwory muzyki dawnej połączonej ze współczesnymi piosenkami świątecznymi, goście opowiadali o zwyczajach kulinarnych w swoich krajach związanych ze świętami.
 I tak najbardziej zaintrygowała mnie włoska Sycylia gdzie  w Katanii podczas wieczerzy wigilijnej podawane są 23 desery, Niemcy wieczerza raczej skromna - 25 grudnia uroczysty obiad dla rodziny i znajomych. Wielka Brytania - kolacja zwieńczona apple pie - czyli jabłecznymi ciastami pod różną postacią. W Azji podobnie jak u naszych zachodnich sąsiadów w Wigilie skromnie- uroczysty obiad następnego dnia.
Hiszpania świętuje 24 grudnia na słodko i winem.
Na zakończenie relacji konkluzja z całego spotkania - tylko w Polsce istnieje zwyczaj przełamywania się opłatkiem w wigilijny wieczór podczas składania sobie życzeń.

niedziela, 12 grudnia 2010

Heinrich Böll

Heinrich Böll  (ur. 21 grudnia 1917 w Kolonii, zm. 16 lipca 1985 w Kolonii) – niemiecki pisarz katolicki.
Był ósmym dzieckiem Viktora Bölla i Marii Herrmann. W latach 1924–1928 chodził do szkoły katolickiej w Kolonii, później do państwowego, humanistycznego gimnazjum im. Cesarza Wilhelma w Kolonii, gdzie zdał maturę. Po maturze pracował jako praktykant w księgarni. W 1938 rozpoczął studia filologii klasycznej, a po pierwszym semestrze został powołany do wojska. Walczył w szeregach Wehrmachtu na wielu frontach i wiele razy był ranny. W marcu 1942 podczas urlopu ożenił się z miłością z lat młodzieńczych Annemarie Chech. Od kwietnia do września 1945 przebywał w niewoli amerykańskiej. Zadebiutował w 1947 opowiadaniami i drobnymi tekstami. W 1951 otrzymał nagrodę Grupy 47, której potem został członkiem. W latach 1971–1974 był przewodniczącym międzynarodowego Pen Clubu. Heinrich Böll jest patronem Fundacji związanej z niemiecką partią Zielonych, wspierającej działania służące rozwojowi społeczeństwa obywatelskiego, równouprawnieniu kobiet oraz propagowaniu zrównoważonego rozwoju. Przedstawicielstwa Fundacji, której główna siedziba znajduje się w Niemczech, działają w 22 krajach, w tym także w Polsce.
Böll jest laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 1972.

Dzieła

* Der Zug war pünktlich – Pociąg przybył punktualnie (1949) – tom opowiadań
* Wanderer, kommst du nach Spa... – Wędrowcze, gdy dotrzesz do Spa... (1950)
* Wo warst du, Adam? – Gdzie byłeś Adamie? (1951) – powieść
* Und sagte kein einziges Wort – I nie poskarżył się ani słowem (1953) – powieść
* Haus ohne Huter – Nie strzeżone progi (1954) – powieść
* Das Brot der frühen Jahre – Chleb najwcześniejszych lat (1955) – powieść
* Irisches Tagebuch – Dziennik Irlandzki (1957)
* Über mich selbst – O samym sobie (1958)
* Billard um halbzehn – Bilard o wpół do dziesiątej (1959) – powieść
* Brief an einen jungen ...... – List do młodego katolika (1961)
* Ansichten eines Clowns – Zwierzenia klowna (1963) – powieść
* Entfernung von der Truppe – Opuszczenie oddziału (1964) – tom opowiadań
* Ende einer Dienstfahrt – Koniec podróży służbowej (1966) – powieść
* Gruppenbild mit Dame – Portret zbiorowy z damą (1971) – powieść
* Die verlorene Ehre der Katharina Blum – Utracona cześć Katarzyny Blum (1974) – opowiadanie
* Frauen vor Flusslandschaft – Kobiety na tle krajobrazu z rzeką (1985) – powieść

Utwory dramatyczne

* Die Spurlosen" – "Nieuchwytni" (1957) – słuchowisko
* Eine Stunden Aufenthalt" – "Odjazd za godzinę" (1957) – słuchowisko
* Ein Schluck Erde" – "Łyk ziemi" (1962) – dramat

czwartek, 9 grudnia 2010

grupa 47


Jako Grupę 47 określa się uczestników niemieckojęzycznych spotkań literackich organizowanych przez Hansa Wernera Richtera w okresie od 1947 r. do 1967 r. Celem grupy było wspieranie młodych i nieznanych autorów. W krótkim czasie stała się ona ważnym elementem literatury Republiki Federalnej Niemiec.
Spis treści
[ukryj]

    * 1 Nagroda literacka Grupy 47
    * 2 Wybrani uczestnicy spotkań
    * 3 Opracowania
    * 4 Linki zewnętrzne

Nagroda literacka Grupy 47 [edytuj]

Nagroda literacka Grupy 47 wręczana jest od 1950 r. nieznanym w szerszych kręgach pisarzom.

    * 1950: Günter Eich, za wiersze z tomiku "Abgelegene Gehöfte"
    * 1951: Heinrich Böll, za satyrę "Die schwarzen Schafe"
    * 1952: Ilse Aichinger, za "Spiegelgeschichte"
    * 1953: Ingeborg Bachmann, za cztery wiersze z tomiku "Die gestundete Zeit"
    * 1954: Adriaan Morriën, za satyrę "Zu große Gastlichkeit verjagt die Gäste"
    * 1955: Martin Walser, za opowiadanie "Templones Ende"
    * 1958: Günter Grass, za pierwszy rozdział Blaszanego Bębenka
    * 1962: Johannes Bobrowski, za wiersze z tomiku "Sarmatische Zeit"
    * 1965: Peter Bichsel, za odczyt z powieści "Die Jahreszeiten"
    * 1967: Jürgen Becker, za odczyt z "Ränder"

Wybrani uczestnicy spotkań [edytuj]

    * Ilse Aichinger
    * Carl Amery
    * Alfred Andersch
    * Ingeborg Bachmann
    * Jürgen Becker
    * Peter Bichsel
    * Johannes Bobrowski
    * Heinrich Böll
    * Nicolas Born
    * Paul Celan
    * Günter Eich
    * Hans Magnus Enzensberger
    * Hubert Fichte
    * Erich Fried
    * Heinz Friedrich
    * Günter Grass
    * Walter Maria Guggenheimer
    * Peter Handke
   

poniedziałek, 6 grudnia 2010

komunikacja spoleczna

 proces wytwarzania, przekształcania i przekazywania informacji pomiędzy jednostkami, grupami i organizacjami społecznymi, mający na celu dynamiczne kształtowanie, modyfikację bądź zmianę wiedzy, postaw i zachowań w kierunku zgodnym z wartościami i interesami oddziałujących na nie podmiotów.


Losy zabytkowych księgozbiorów polskich podczas drugiej wojny światowej


Tajne biblioteki w czasie okupacji
W Polsce wyraźniej jeszcze niż w innych krajach losy książki były zdeterminowane przez sytuację polityczną. W XX w. nadal kształtowała się ona dynamicznie i dramatycznie zarazem. Okresy wielkich wzlotów i nadziei przeplatały się z czasami klęsk i zniewolenia.
Po klęsce wrześniowej 1939 r. ziemie polskie podporządkowane zostały władzy okupantów: północne, zachodnie i centralne – niemieckich, wschodnie radzieckich.
Statusy i losy poszczególnych terenów były zróżnicowane, ale wszędzie tragiczne. Części północna i zachodnia włączone zostały bezpośrednio do Rzeszy, z dzielnic centralnych utworzono Generalne Gubernatorstwo z dramatycznie ograniczoną działalnością instytucji polskich.  Województwa wschodnie zajęte przez władze sowieckie, później czasowo okupowane przez Niemców, znów przejęte przez ZSSR, na mocy układu poczdamskiego, po 1945r. znalazły się poza granicami Polski. Te wszystkie wydarzenia w decydujący sposób zaważyły na losach książki. Bilans strat jest katastrofalny ze względu na ogrom zniszczeń oraz ich doraźne i dalekosiężne skutki dla całego społeczeństwa. Zburzony został cały system wydawniczo-drukarski, księgarski i biblioteczny.  Ruinie uległy warsztaty zbiory, dokumentacja, i wyposażenie. Bez pośrednie działania skumulowane głównie w 1939 roku oraz w latach 1944-1945 spowodowały część szkód, reszta znacznie większa była wynikiem celowej, niszczycielskiej działalności okupantów. Postępowanie najeźdźców wobec książki było częścią kompleksowego planu unicestwienia kultury polskiej. Wkrótce po wkroczeniu hitlerowców zamknięto wydawnictwa i drukarnie- ich zasoby i sprzęt zostały zlikwidowane. Utworzone trzy wydawnictwa niemieckie pracowały na użytek okupantów publikując dla Polaków tylko tendencyjne elementarze, literaturę brukową i propagandową. Bilansem tych strat była utrata ok. 85% potencjału drukarsko –wydawniczego. Jednocześnie polscy fachowcy rozwinęli bezprecedensową działalność podziemną. Nielegalnie w prymitywnych warunkach wydawali prasę, literaturę informacyjną, wojskowo-instruktażową, publicystykę a nawet beletrystykę. Bibliografie notują 1075 pozycji książek i broszur oraz 1500 tytułów tajnej prasy.
Również starty księgarstwa oceniane są na 85%, wiele firm uległo likwidacji. Nieduże raczej księgarnie raczej księgarnie, które egzystowały poddawane były stałej kontroli i rekwizycjom. Niemniej odgrywały one ważną rolę kulturalną, tam znajdowali zatrudnienie niektórzy pozbawieni środków do życia pisarze, wydawcy, nauczyciele. Tam gromadzili się intelektualiści, dyskutując, sprzedając, kupując i wymieniając książki. Księgarze niejednokrotnie wspierali materialnie potrzebujących, ratowali też wartościowe dzieła skupując je i ukrywając lub pośrednicząc w podobnych akcjach.
Planowo i systematycznie okupanci niszczyli biblioteki. Masowej zagładzie ulegały księgozbiory szkolne, powszechne, fachowe oraz większość prywatnych.
Piśmiennictwo popularne, funkcjonalne było topione, palone, przerabiane na makulaturę, wykorzystywane w celach gospodarczych. Pretekstem do niszczenia całych kolekcji była likwidacja macierzystych instytucji, rekwizycja lokali na cele wojskowe lub administracyjne, kara za „działalność wrogą Rzeszy”. Wywożone lub niszczone były wszystkie zbiory stanowiące własność Żydów (straty ich sięgają ok. 90%). Na skutek tych praktyk po największej części bibliotek powszechnych nie pozostało ani śladu.
Biblioteki naukowe poddane zostały kontroli okupantów. W większych miastach utworzyli oni wielkie biblioteki państwowe. Bezładnie składano tam dzieła pochodzące z różnych polskich książnic, burząc ich porządek i wewnętrzną strukturę przechowując w krańcowo złych warunkach. Polscy użytkownicy nie mieli dostępu do zbiorów. Zasoby biblioteczne zdziesiątkowała też plaga oficjalnych rekwizycji i zwykłych grabieży. Ogołociły one z najcenniejszych zbiorów nie tylko znane książnice np. Bibliotekę Narodową i Uniwersytecką w Warszawie, Jagiellońską i Czartoryskich w Krakowie, biblioteki seminaryjne w Gnieźnie i Włocławku, katedralną w Płocku, Główną Bibliotekę Judaistyczną, Bibliotekę Sejmu i Senatu w Warszawie, Bibliotekę Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Bibliotekę Archidiecezjalna i Biblioteka Akademii Handlowej w Poznaniu, lecz również rozsiane po kraju mniejsze ośrodki przechowujące cymelia np. biblioteki klasztorne i księgozbiory domowe.
Największa tragedia dotknęła biblioteki warszawskie, już po upadku powstania w 1944 r. i wbrew zawartym układom ofiarom podpaleń hitlerowskich padła większość cennych kolekcji instytucjonalnych i prywatnych w tym ok. 300000 zbiorów specjalnych zgromadzonych z różnych księgozbiorów stołecznych w gmachu Biblioteki Krasińskich. Ostrzeliwanie i bombardowanie i ostrzeliwanie Warszawy przyniosło zagładę Bibliotece Politechniki Warszawskiej i uratowanej z tragedii wrześniowej części Biblioteki Ordynacji Zamojskich. Podobnie stało się z księgozbiorami Towarzystwa Miłośników Historii, Towarzystwa Okulistycznego, Sądu Najwyższego i innych. Identyczny los spotkał Bibliotekę m.st. Warszawy. W styczniu i lutym 1945r. ofiarą nalotów bombowych padły biblioteki poznańskie : Raczyńskich, Radziecka i Archiwum Państwowego.

Sytuacja polskich bibliotek po odzyskaniu niepodległości
Los Polski został przesądzony jeszcze przed zakończeniem działań wojennych, za zgodą aliantów dostała się ona w sferę wpływów Związku Radzieckiego co pociągnęło za sobą pryncypialne decydowanie tego mocarstwa o modelu państwa, zasadach i praktyce jego funkcjonowania we wszystkich dziedzinach. W zakresie kultury jednym z podstawowych założeń polityki państwowej było zapewnienie powszechnego dostępu ogółu ludności do korzystania z jej dóbr. Nakładało to na władzę obowiązek opieki nad instytucjami kulturalnymi a równocześnie prawo do ich administrowania i kontrolowania. Dla wszystkich istotną sprawą i gwarantowanym oficjalnie powszechnym prawem był awans kulturalny, w tym dziele kluczowa rola przypadała książce. Brak lektur był bardzo dotkliwy, lata wojenne spowodowały ogromne spustoszenia. Najpilniejszym zadaniem w pierwszych powojennych latach była likwidacja zacofania i rozwój oświaty szkolnej oraz poza szkolnej.
Śledząc drogi polskich bibliotek do nowoczesności  trzeba zatrzymać się chwilę przy sytuacji powojennej, była ona niezwykle trudna i złożona. Przez cale terytorium Polski przetoczył się front radziecko-niemiecki, niosąc ze sobą potężną falę zniszczeń wojennych ale też samowoli i grabieży ze strony zwycięzców oraz miejscowej ludności.
W wyniku reformy rolnej majątki ziemskie zostały upaństwowione (wraz ze znajdującymi się w nich dobrami), część opuszczona. Przesunięcia granic spowodowały zmiany losów nie tylko ludzi ale też mas książek. Na Ziemiach Zachodnich i Północnych pozostało ok. 5-7 mln zbiorów poniemieckich, natomiast na Wschodzie poza naszymi granicami znalazło się ok. 5.5mln książek. Według obecnych szacunków było tam ok. 10 mln tomów, z czego ok. 10% przewieziono do kraju w ramach repatriacji. Prowadzone na szeroką skalę akcje rewindykacyjne doprowadziły do odnalezienia i zwrotu ok. 0,5 mln tomów.
Wszystkie te ogromne liczby książek wymagały zabezpieczenia, uporządkowania, przydzielenia do odpowiednich książnic.
Z nich starano się zwrócić dawnym właścicielom ich zasoby, przemieszane z innymi za sprawą okupantów. Tymczasem biblioteki krajowe były zrujnowane i zdezorganizowane.
Trzeba tu powiedzieć, że mimo starań oddanych swej powinności bibliotekarzy, w owych czasach dochodziło do licznych nieprawidłowości w wywłaszczaniu posiadaczy zbiorów, do zaniedbań oraz zwykłych kradzieży i aktów wandalizmu, które przyniosły szkody naszej zubożałej już kulturze książki. Status prawny bibliotek w Polsce określił Dekret z dnia 17 kwietnia 1946r. o bibliotekach i opiece nad zbiorami bibliotecznymi.
Na wstępie zawiera on fundamentalne postanowienie:
„Biblioteki i zbiory biblioteczne… uznaje się za narodowe mienie kulturalne, powołane do służenia dobru ogólnemu”.
Zgodnie z principiami ustrojowymi państwo przejmowało opiekę i nadzór nad całością zasobów bibliotecznych, ich zakres był jednak różny w stosunku do poszczególnych kategorii instytucji. Wymieniono ich cztery:
1.      Publiczne – utrzymywane przez państwo lub inne związki publiczno-prawne (do publicznych zaliczały się zarówno powszechne jak i naukowe)
2.      Społeczne – należące do instytucji lub stowarzyszeń społecznych
3.      Prywatne – przystosowane do społecznego udostępniania
4.      Prywatne – wyłączone z obiegu społecznego
Opieka nad wszystkimi bibliotekami powierzona została Ministrowi Oświaty.
Dekret położył mocne podstawy pod system organizacyjny i finansowy bibliotekarstwa powojennego umożliwiając jego rozwój. Niemała w tym zasługa wybitnych bibliotekarzy znanych także z działalności przedwojennej oraz okupacyjnej : Józefa Grycza i Józefa Janiczka.
W 1951 r. obowiązki i uprawnienia nadzorcze przejął Minister Kultury i Sztuki. Stopniowo poszczególne sieci bibliotek podporządkowywane były właściwym resortom (biblioteki szkolne i pedagogiczne pozostały w resorcie oświaty). Pod bezpośrednim nadzorem Ministra Kultury i Sztuki pozostała Biblioteka Narodowa, biblioteki publiczne oraz wyższych szkół artystycznych. Ten stan rzeczy usankcjonowała Ustawa o bibliotekach z dnia 9 kwietnia 1968r.
Ustalała ona strukturę organizacyjną prawa i obowiązki bibliotek oraz ich pracowników na następne przeszło trzydzieści lat.
W ustawie z 1968 r. do ogólnokrajowej sieci bibliotecznej zostały zaliczone biblioteki naukowe, fachowe, pedagogiczne oraz inne (np. wojskowe, szpitalne, związkowe).
Niewątpliwym osiągnięciem tamtych lat było stworzenie i utrzymanie gęstej stabilnej sieci bibliotek publicznych. Dzięki rozbudowanemu systemowi filii oraz punktów bibliotecznych książki docierały do wszystkich zainteresowanych z najmniejszych nawet i najodleglejszych miejscach w kraju.
Obok bibliotek publicznych szczególną opieką władz cieszyły się placówki szkolne, jest to najliczniejsza sieć bibliotek dysponująca największą liczbą jednostek zbiorów. Biblioteki te są integralną częścią szkół mając do spełnienia rozległe zadania dydaktyczno – wychowawcze.
O znaczącym postępie można mówić również w odniesieniu do bibliotek naukowych ogólnych i specjalnych oraz technicznych. Był on spowodowany ogólnym uprzemysłowieniem oraz rozwojem nauki i jej instytucji.

Powstanie Biblioteki Narodowej
Biblioteka Narodowa w Warszawie jest wśród bibliotek narodowych różnych krajów – instytucją o wyjątkowych właściwościach. Tradycjami swymi sięga 1747 r. daty otwarcia dla publiczności Książnicy Załuskich. Tradycja ta wyprzedza zatem o lat sześć powstanie British Museum (1753), o lat pięćdziesiąt bez mała utworzenie paryskiej Bibliotheque Nationale, owocu rewolucji francuskiej. Bieg wypadków politycznych sprawił jednak, że podczas gdy biblioteki zagraniczne mogły wieść żywot normalny i normalnie się rozwijać u nas było inaczej. Klęska polityczna narodu zniweczyła osiągnięcia Załuskich, konfiskata Biblioteki Rzeczypospolitej „Załuskich zwanej” w 1794 r. pozbawiła Polskę olbrzymiego skarbu kultury narodowej.
Formalność powołania Biblioteki Narodowej do życia załatwiło rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 lutego 1928.
Luty i marzec 1945 r. były okresem budzenia się  Warszawy do nowego życia, kiełkowało ono wśród ruin i zgliszcz, w martwocie opustoszałych, wypalonych domów. Nieliczne budynki ocalałe, choć pozbawione okien, światła, wody i ciepła wydawały się prawdziwymi oazami. Jedną z nich był gamach przy ul. Rakowieckiej 6 zajmowany od 1930r. przez Bibliotekę Narodową. Od pierwszych dni lutego osiedlili się w tym gmachu powracający do Warszawy bibliotekarze. Podjęto trudne zadanie doprowadzenia do porządku ocalałych resztek księgozbioru, ochronę przed deszczem, śniegiem oraz rabunkiem.
Dzień 1 kwietnia stał się datą ustabilizowania losów Biblioteki Narodowej, kierownictwo powierzono dyrektorowi sprzed okresu wojny, prof. Stefanowi Wierczyńskiemu. Dyrektor Biblioteki Narodowej stawał wobec niezmiernie trudnego i odpowiedzialnego zadania odbudowy od podstaw zrujnowanego warsztatu bibliotecznego. Z dawnego organizmu Biblioteki pozostał tylko przetrzebiony zbiór druków nowszych (wydanych po 1800r.) i zbiór czasopism polskich. Wszelkie inne zbiory uległy spaleniu bądź zostały wywiezione.
Brak było jakichkolwiek katalogów czy inwentarzy. Gmach Biblioteki był natomiast wypełniony księgozbiorami, które w czasie okupacji ratowano przed przekazaniem na makulaturę. Znalazły tu schronienie biblioteki dawnych polskich instytucji, władz i szkół średnich, a także księgozbiory prywatne ludzi, którzy zginęli s Oświęcimiu i Majdanku lub którzy musieli się ukrywać przed okupantem. W lokalu Biblioteki Narodowej znalazła się także znaczna część księgozbioru Biblioteki Krasińskich.
Wykonane prace organizacyjne pozwoliły od 1946 r. uruchomić szereg podstawowych działów pracy bibliotecznej:
·         Dział Uzupełniania Zbiorów
·         Oddział Druków Zwartych
·         Oddział Czasopism
·         Dział Rękopisów
·         Oddział Graficzny
·         Oddział Bibliografii Bieżącej w Instytucie Bibliograficznym
·         Sekretariat
W ciągu 1946 r. uruchomiono :
·         Czytelnię
·         Wypożyczalnie
·         Oddział Druków Ulotnych
·         Oddział Druków Zbędnych
·         Oddział Kartograficzny
·         Referat Konserwacji Zbiorów
·         Oddział Bibliografii Zawartości Czasopism
Utworzono też osobny Oddział Zbiorów Biblioteki Krasińskich, Referat Zbiorów Zabezpieczonych. Pod koniec 1946 r. restytuowano także Biuro Międzynarodowej Wymiany Wydawnictw.
Braki lokalowe sprawiły, że Biblioteka Narodowa nie mogąc dostatecznie rozwinąć swej działalności w charakterze centralnego księgozbioru państwowego, zwróciła baczniejszą uwagę na rozbudowę tych swoich agend, które nie wymagając powiększenia zbiorów ani czytelni zasięgiem swych prac wychodzą daleko poza mury biblioteki.
Rzecznikiem tak podjętej działalności stał się nowy dyrektor Biblioteki mianowany na to stanowisko z dniem 1 października 1948r. Władysław Bieńkowski, poprzednio wiceminister oświaty. Program swój sformułował ostatecznie pod koniec 1949r., stwierdzając że: „Biblioteka Narodowa centralizuje szereg funkcji zaspokajających potrzeby badań naukowych. Wykonuje ona prace bibliograficzne o charakterze ogólnym, współdziałając ściśle z ośrodkami pracującymi nad bibliografiami specjalnymi, pracuje wespół z wszystkimi bibliotekami naukowymi nad centralną ewidencją zasobów polskich – w formie katalogów centralnych, wreszcie w formie centralnej filmoteki, zwłaszcza w dziedzinie dawnej książki, rękopisów i dzieł szczególnie cennych.”
Kilka lat pracy Biblioteki na podstawie jej tymczasowego statutu z 1938r. wykazało szereg jego braków i niedomówień. Zrodziła się więc konieczność nowego określenia zasad działalności Biblioteki Narodowej. Wytyczył je nowy statut, nadany Bibliotece uchwałą Prezydium Rządu z dnia 19 sierpnia 1954r. określa on Bibliotekę Narodową jako centralna bibliotekę państwową i placówkę naukową, łączącą w sobie trzy wielkie człony:
*      Książnicę
*      Instytut Bibliograficzny
*      Instytut Książki i Czytelnictwa
Powołanie do życia tego trzeciego członu podyktowane zostało potrzebami rozwijającej się sieci bibliotecznej. Należało bowiem działalność tej sieci wesprzeć wnioskami z systematycznie prowadzonych badań naukowych, w zakresie organizacji bibliotek, uzupełniania ich księgozbiorów, kształcenia kadr bibliotekarskich i doskonalenia metod ich pracy. To pierwsza faza pracy Instytutu Książki i Czytelnictwa, druga obejmie także badania historyczne nad formowaniem się i rozwojem bibliotekarstwa polskiego.
Statut z 1954r., wytyczając Bibliotece Narodowej szereg nowych zadań nadaje jej nową rangę w życiu kulturalnym kraju. W pierwotnej koncepcji Biblioteka Narodowa miała dość ograniczone pole działania. Jako „Bibliotheca patria” reprezentowała przede wszystkim tradycyjne zbieractwo, z którego dodatkowo wypływał obowiązek bibliograficznej rejestracji bieżącej polskiej produkcji wydawniczej. W świetle nowego statutu Biblioteka Narodowa jest instytucją powołaną do szerokiego współudziału w ogólnych sprawach bibliotek i nauki.
W ustawie z 1968 r. na podstawie, której polskie biblioteki działały do 1997 r.  wymieniono następujące zadania Biblioteki Narodowej:
*      Zachowanie dorobku piśmienniczego polskiego oraz dotyczącego Polski
*      Prowadzenie bibliografii narodowej
*      Doskonalenie i koordynowanie działalności bibliotek ogólnokrajowej sieci bibliotecznej
*      Rozwijanie bibliotekoznawstwa, nauki o książce i pokrewnych dziedzin wiedzy


sobota, 4 grudnia 2010

Biblioteka Babel

„Wszechświat (który inni nazywają Biblioteką) składa się z nieokreślonej i być może niekończonej liczby sześciobocznych galerii, z obszernymi studniami wentylacyjnymi w środku, ogrodzonymi bardzo niskimi balustradami. Z każdej galerii widać piętra niższe i wyższe; nieskończenie. Układ galerii jest niezmienny. Dwadzieścia szaf, po pięć szaf na każdy bok, wypełnia wszystkie boki prócz dwóch; ich wysokość, która równa jest wysokości, pięter, przekracza zaledwie wzrost przeciętnego bibliotekarza. Jeden z wolnych boków przylega do wąskiej sieni, która wychodzi na inną galerię, identyczną jak pierwsza i jak wszystkie. Po lewej i po prawej stronie sieni są dwa malutkie pomieszczenia. Jedno pozwala spać na stojąco, drugie zaspokajać potrzeby naturalne. Przechodzą tamtędy spiralne schody, które zapadają się i wznoszą ku odległym okolicom. W sieni jest lustro, które podwaja wiernie pozory. Każdej ze ścian każdego sześcioboku odpowiada pięć szaf; każda szafa zawiera trzydzieści dwie książki znormalizowanego formatu; każda książka posiada czterysta dziesięć stron; każda strona czterdzieści wierszy, każdy wiersz około osiemdziesięciu liter czarnego koloru. Są również litery na grzbiecie każdej książki; litery te nie wskazują ani nie zapowiadają tego, o czym będą mówiły stronice. Wiem, że ten brak związku kiedyś wydawał się tajemniczy. Pięćset lat temu przełożony jednego z wyższych sześcioboków znalazł książkę tak zawiłą jak inne, ale która miała prawie dwie kartki o jednorodnych liniach. Pokazał swe znalezisko wędrownemu specjaliście od odcyfrowywania, który powiedział, że są one zredagowane po portugalsku; inni powiedzieli mu, że w jidysz. Przed upływem wieku zdołano ustalić język : był to samojedzko-litewski dialekt języka guarani z fleksją arabskiego klasycznego. Również odcyfrowano treść; zarys analizy kombinatoryjnej, ilustrowany przykładami wariantów z nieograniczonym powtórzeniem. Przykłady te pozwoliły pewnemu genialnemu bibliotekarzowi na odkrycie podstawowego prawa Biblioteki. Twierdzą bezbożnicy, że niedorzeczność jest normalna w Bibliotece i, że sens jest niemal cudownym wyjątkiem. Mówią o <majaczącej bibliotece, której przypadkowe woluminy narażone na są na nieustanne niebezpieczeństwo zamieniania się w inne, i że wszystko one twierdzą, wszystkiemu przeczą i wszystko mieszają, jak jakieś bóstwo  w delirium>. Słowa te, które nie tylko ujawniają chaos, lecz również dostarczają nań przykładów, stanowią oczywisty dowód złego gustu i rozpaczliwej ignorancji. W rzeczywistości biblioteka zawiera wszystkie struktury słowne, wszystkie warianty na jakie pozwala dwadzieścia pięć symboli ortograficznych, ale ani jednej absolutnej niedorzeczności. Mówić to popadać w tautologie. Ten zbędny i przegadany list istnieje już w jednym z trzydziestu tomów jednej z pięciu szaf jednego z niezliczonych sześcioboków i również jego refutacja (liczba n możliwych języków używa tego samego słownictwa; w niektórych symbol <biblioteka> dopuszcza poprawną definicję <wszechobecny i trwały system sześcioboków galerii>, ale biblioteka to <chleb> czy <piramida>, czy jakakolwiek inna rzecz i sześć słów, które ją określa, posiada inną wartość. Ty który mnie czytasz, czy jesteś pewien, że rozumiesz mój język? )”


środa, 1 grudnia 2010

klasycy literatury niemieckiej


Johann Wolfgang Goethe (28.VIII.1749 – 22.III.1832), najwybitniejszy niemiecki poeta okresu romantyzmu oraz czołowy autor okresu zwanego okresem „burzy i naporu”, którego nazwa pochodzi od tytułu dramatu Maxymiliana Klingera „Sturm und drang” (1776). A za którego narodziny uważa się spotkanie jesienią 1770 roku w Strassburgu grupy przebywających tam młodych pisarzy z Johannem Gottfriedem Herderem, filozofem i teoretykiem literatury. Należeli do niej : Johann Wolfgang Goethe, Johann Heinrich Jung-Stilling, Jacob Michael Reinhold Lenz oraz   Heinrich Leopold Wagner. Heider i Goethe za źródło inspiracji artystycznej przyjęli rodzimą tradycje historyczną , osiągnięcia sztuki niemieckiej oraz poezję ludową. Domagali się odrodzenia języka i literatury narodowej oraz zmiany niemieckich stosunków politycznych. Jeden z najbardziej znaczących w skali światowej pisarzy niemieckich, dramaturg, prozaik, uczony, polityk i wolnomularz. Związany z romantyzmem, już w dzieciństwie pisał wiersze i dramaty biblijne, a gdy w 1765 roku podjął studia prawnicze W Lipsku, zabłysnął tam poezją anakreontyczną. Nie zerwał nigdy więzi łączących go z klasycyzmem. Był również myślicielem i uczonym, znawca wielu dziedzin wiedzy oraz sztuki. W 1775 roku osiadł w Weimarze gdzie pozostał do końca życia. Pełnił różne funkcje na dworze księcia sasko-weimarskiego, dochodząc do rangi  prezydenta Izby Finansów. Nobilitowany w 1782 roku, w latach 1791-1817 kierował teatrem oraz wszystkimi instytucjami oświatowo-kulturalnymi księstwa. W 1786 roku wyjeżdża na dwa lata do Włoch, wyjazd ten wywiera duży wpływ na jego twórczość. Najbliższa przyjaźń łączyła go z Fryderykiem Schillerem. Miłość poety do Fryderyki Brion zmuszała go do właściwych form wyrażania spontanicznego uczucia w twórczości lirycznej. Na jego „Pieśni z Sesenheim” złożyły się, krótkie wiersze pełne czystego, bezpośredniego niejednokrotnie prawie dziecięcego wyrazu uczuć, utwory w których młody zakochany poeta, pełen miłosnego entuzjazmu opiewa swą promienną młodość. Wielka poezja może zdaniem młodego Goethego sięgać do języka ludowego bądź też demoniczno-genialnego. Pierwszy dramat Goethego Gotz von Berlichingen (1773), w którym w myśl zaleceń Heidera – siega do  tematyki z czasów wojen chłopskich, jest wzorowany na teatrze szekspirowskim. Gotz obrońca uciśnionych i wróg samowolnych książąt. Jako rycerz – rozbójnik stara się bronić poddanych przed despotyzmem i samowolą biskupa z Bambergu, jest to typowy bohater okresu „burzy i naporu”. Pierwszym dziełem, które stało się sukcesem literatury niemieckiej na skalę światową, była powieść epistolarna „Cierpienia młodego Wertera (1774). Goethe koncentruje w niej uwagę na subiektywnym wyrazie uczuć i przeżyć bohatera tytułowego, rozwija typ romansu stworzonego przez Rousseau, który w „Nowej Helladzie” głosił potęgę namiętności.  W odróżnieniu od dawniejszych powieści epistolarnych, w których listy są pisane przez kilka osób, w Cierpieniach wszystkie listy wyszły spod pióra bohatera tytułowego. Jedynie w końcowej partii autor rezygnuje z formy listu, aby podać relacje o tragicznej śmierci Wertera.
Dramat okresu „burzy i naporu” skierowany był przeciwko absolutyzmowi, często krytykował jednak poszczególne zjawiska, a nie system feudalny jako panującą formę ustroju polityczno - społecznego.
Kiedy fala burzy i naporu zaczęła słabnąc ukazała się tragedia młodego Johanna Christophera Friedricha Schillera (10.XI.1759 – 9.V.1805) – niemieckiego poety, filozofa, historyka, teoretyka teatru, estetyka i dramaturga przedstawiciela tzw. klasyki weimarskiej, syna felczera oficera księcia Wittenberskiego.
Wątek swej pierwszej sztuki Schieller zaczerpnął z opowiadania Christiana Schuberta o dwóch nienawidzących się braciach. W 1789 roku został wykładowcą historii i filozofii w Jenie gdzie pisał głównie prace historyczne. W 1792 roku otrzymał honorowe obywatelstwo Republiki Francuskiej za rewolucyjne przesłanie „Zbójców”, razem z nim odznaczenie to dostał m.in.  Tadeusz Kościuszko. Ważnym rokiem dla Schiellera był rok 1797, kiedy to w piśmie „Almanach muz” opublikował ballady takie jak „Rękawiczka” czy „Rycerz Toggenburg”. Odważna tematyka dzieł Schiellera spowodowała, że poetę nazwano „piewcą wolności”, sukces „Zbójców” był ogromny, wkrótce nastała moda na tzw. literaturę zbójecką. Młodzieńczy zapal pisarza, dramatyczne napięcie sztuki i tragiczny patos porywały młodzież ówczesnej Europy. „Intryga i miłość” Schillera jest jedną najwybitniejszych tragedii mieszczańskich. Na dziejów miłości arystokraty do mieszczki córki poczciwego muzyka ukazuje tu dramaturg konflikty społeczne epoki. Schieller przeciwstawia w tej sztuce obłudny feudalno – dworski styl – życiu naturalnemu, które może istnieć tylko w kręgach warstwy mieszczańskiej.
Po II wojnie światowej w Niemczech zachodnich doszła do głosu młoda generacja pisarzy. Nie małe zasługi dla życia literackiego w RFN ma Hans Richter wieloletni kierownik „Grupy 47” – jak określa się uczestników niemieckojęzycznych spotkań literackich organizowanych w latach 1947-1967. Celem grupy było wspieranie młodych i nieznanych autorów. Od 1950 roku przyznawana była nagroda literacka grupy 47, której laureatami są m.in. :
·          1950 Gunter Erich za wiersze z tomiku „Abelegene Gehofle”
·         1951 Heinrich Boll  za satyrę „Die Schwarzen Schaff”
·         1958 Gunter Grass za pierwszy rozdział „Blaszanego bębenka”
Reprezentatywnym pisarzem grupy jest Heinrich Boll (21.XII.1917 – 16.VII.1985) niemiecki pisarz katolicki, był ósmym dzieckiem Viktora Bolla i Marii Hermann. W latach 1924 -1928 chodził do katolickiej szkoły Kolonii, później do państwowego humanistycznego gimnazjum im. Cesarza Wilhelma w Kolonii gdzie zdał maturę. W 1938 r. rozpoczął studia filologii klasycznej, a po pierwszym semestrze został powołany do wojska, włączył na różnych frontach, kilkakrotnie ranny. W latach 1971-1974 przewodniczący międzynarodowego Pen Clubu , jest również laureatem literackiej nagrody nobla za rok 1972.
Autor „Zwierzeń Klowna” jest również patronem fundacji związanej z niemiecką partią zielonych, wspierającej działania służące rozwojowi społeczeństwa obywatelskiego oraz propagowaniu zrównoważonego rozwoju.
Przedstawicielstwa fundacji, której główna siedziba znajduje się w Niemczech, działają w 22 krajach, także w Polsce. Na arenie literackiej zadebiutował w 1949 roku opowiadaniem „Pociąg nadszedł punktualnie”, w rok później wychodzi zbiór jego krótkich opowiadań „Człowiek z nożami”, wkrótce powieść „Gdzie byłeś Adamie?” o tematyce wojennej. Bohaterami tych utworów są prości, przeciętni ludzie będący ofiarami reżimu hitlerowskiego, bądź też społeczeństwa i czasu w jakim żyją.
Lata 1953-1955 przynoszą uznane książki Bolla, „I nie poskarżył się ani jednym słowem”, „Niestrzeżone progi”, „chleb najwcześniejszych lat”. Utwory te traktują o wojnie i jej następstwach, a także moralnej nędzy jaka panowała w Republice Federalnej Niemiec po drugiej wojnie światowej.
Do najwybitniejszych dziel literatury niemieckiej należy niewątpliwie wydana w 1959 roku powieść „Bilard o w pół do dziesiątej”, której głównym tematem jest problem winy jednostki, problem winy Niemca w okresie ostatnich kilkudziesięciu lat, opisany na przykładzie rodziny architektów. Akcja powieści rozgrywa się w ciągu jednego dnia, jednak poprzez wspomnienia i refleksje głównych bohaterów Boll kreśli dzieje trzech generacji. W innej powieści tego autora „Zwierzenia klowna” (1963), syn bogatej rodziny ucieka przed wynaturzeniami swego środowiska, obierając karierę klowna, jego bunt ma jednak charakter indywidualny i nie może liczyć na powodzenie. Po raz pierwszy bohater Bolla jest ateistą.
Heinrich Boll jest także autorem utworów dramatycznych m.in. „Łyk ziemi”, a także słuchowisk radiowych’ „Nieuchwytni”, „Odjazd za godzinę”.

Polecane utwory :
Johann Wolfgang Goethe „Cierpienia młodego Wertera”
Johann Wolfgang Goethe  „Faust”
Friedrich Schieller „Zbójcy”
Friedrich Schieller „Intryga i miłość”
Heinrich Boll „Bilard o w pół do dziesiątej”
Heinrich Boll  „Śmierć Lohengrina”
Heinrich Boll  „Utracona cześć Katarzyny Blum”
Heinrich Boll  „ Kiedy wybuchła wojna”
Heinrich Boll  „Kiedy wojna się skończyła”
Heinrich Boll  „Niebanalni goście”
Heinrich Boll  „Zwierzenia klowna”
Heinrich Boll  „Opuszczenie oddziału”
Heinrich Boll  „Koniec podróży służbowej”
Heinrich Boll   „Dziennik Irlandzki”

Artykuł opracowano na podstawie : „Dzieje literatur europejskich” pod redakcją Władysława Floryana cz. 1  s. 74-82, 178-181. Ciekawostki o autorach zaczerpnięto z :